با توجه به بررسی هزینه ساخت خانه، در ابتدا باید به قیمت زمین مراجعه کرد. برای ساخت یک سازه، انتخاب زمین می‌تواند پرهزینه‌ترین بخش باشد. بخش دوم، تهیه جواز ساخت و انتخاب مهندس مشاور برای همکاری در پروژه است. بخش سوم، ساخت سازه خود است که شامل انتخاب نوع اسکلت و سیستم سازه، و برآورد هزینه‌های آن است. در این مورد، اسکلت های بتنی نسبت به اسکلت های فلزی هزینه کمتری دارند، اما می‌توان هزینه بتنی را در چندین مرحله پرداخت کرد، در حالی که در اسکلت فلزی، به دلیل تک مرحله بودن ساخت سازه، هزینه باید یکباره پرداخت شود. پس از انتخاب اسکلت سازه، نوع و قیمت متریال مصرفی، از جمله قیمت پروفیل و میلگرد، مطرح می‌شود. در این میان، با چالش تفاوت قیمت کارخانه‌های مختلف روبرو می‌شویم. برای مثال، قیمت میلگرد کوثر اهواز نسبت به سایر میلگردها بالاتر است، اما کیفیت بیشتری دارد، بنابراین باید میزان هزینه مصرفی و کیفیت مورد نیاز را تعادل برقرار کرد. لازم به ذکر است که تمامی اجناسی که در مراحل سفت‌کاری، تاسیسات و نازک‌کاری استفاده می‌شوند، جزو متریال‌های مصرفی محسوب می‌شوند. با در نظر گرفتن متراژ مفید و غیرمفید، تعداد واحدها و طبقات، میزان مصالح مصرفی نیز تعیین می‌شود.

هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان در سال 1402 توسط شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور اعلام شده است. اما به دلیل نوسانات قیمتی محصولات فولادی و قیمت زمین، این اعلامیه حدودی است و برای محاسبه دقیق هزینه ساخت باید عوامل زیادی را در نظر گرفت.

  • ساختمان های یک و دو طبقه متری 9 میلیون و 300 هزار تومان
  • ساختمان های 3 تا 5 طبقه متری 10 میلیون و 900 هزار تومان
  • ساختمان های 6 و 7 طبقه متری 12 میلیون و 500 هزار تومان
  • ساختمان های 8 تا 10 طبقه متری 14 میلیون
  • ساختمان های 11 و 12 طبقه متری 15 میلیون و 600 هزار تومان
  • ساختمان های 13 تا 15 طبقه متری 17 میلیون و 717 هزار تومان
  • ساختمان های 16 طبقه به بالا متری 18 میلیون و 700 هزار تومان

برای محاسبه هزینه ساخت یک متر مربع ساختمان، ابتدا باید هزینه های مربوط به مواد اولیه را محاسبه کرد. این هزینه ها شامل هزینه های مربوط به فولاد، بتن، آجر و مصالح دیگر است. هزینه های مربوط به کارگران نیز باید در نظر گرفته شود. این هزینه ها شامل حقوق، بیمه، تأمین اجتماعی و سایر هزینه های مربوط به کارگران است.

بعد از محاسبه هزینه های مواد اولیه و هزینه های کارگران، هزینه های مربوط به زمین و سایر هزینه ها مانند مالیات، هزینه های حمل و نقل و هزینه های مربوط به مجوزها باید به محاسبه اضافه شود.به طور کلی، هزینه ساخت یک متر مربع ساختمان بستگی به مواردی مانند نوع ساختمان، ظرفیت سازمانی، محل ساخت، کیفیت مواد استفاده شده و دیگر عوامل دارد.در نتیجه، برای محاسبه دقیق هزینه ساخت یک متر مربع ساختمان، باید تمامی عوامل موثر بر هزینه را در نظر گرفت و با توجه به شرایط فعلی بازار، هزینه را به روزرسانی کرد.

محاسبه گام به کام هزینه ساخت ساختمان

1 – برآورد قیمت زمین:

در ابتدا برای ساخت و ساز، قیمت زمین باید برآورد شود. خرید زمین در مناطق بالا شهر یا با متراژ بیشتر، به هزینه بیشتری نیاز دارد. در هنگام خرید زمین، بهتر است به موقعیت مکانی آن توجه ویژه ای داشته باشید. هزینه زمین، هزینه ای است که برای کسب آن قطعه زمین، چه توسعه نیافته و چه نیمه توسعه یافته، پرداخت می شود. پروژه می تواند جزء طرح های جدید توسعه در شهر باشد یا پروژه ای در محله ای در داخل شهر. هزینه زمین، بر اساس موقعیت مکانی سایت، تجهیزات قابل دسترس و منطقه بندی های تعیین شده، تعیین می شود. این هزینه بر هزینه ساخت آپارتمان نیز تاثیر داشته و یکی از عوامل موثر بر هزینه نهایی پروژه خواهد بود.

2-مجوز ساخت شهرداری:

یکی از گرانترین مراحل ساخت و ساز محسوب می‌شود که بر قیمت نهایی ساخت خانه تأثیر دارد و همچنین هزینه شرکت‌های مهندسی ساخت و ساز نیز در این بخش باید در نظر گرفته شود. بهترین زمان برای دریافت جواز ساخت، فصل سرد است و شروع پروژه در فصل گرم پیشنهاد نمی‌شود.

پس از تصمیم نهایی برای ساخت سازه، بهتر است در اولین فرصت به شهرداری منطقه‌ای که ملک در آن قرار دارد، مراجعه کنید. برای درخواست جواز ساخت، مدارکی از جمله سند مالکیت، کارت شناسایی مالک و فیش تسویه حساب عوارض ضروری هستند. پس از تشکیل پرونده، باید منتظر تأیید مدارک در شهرداری باشید. در این مرحله، بازرس به ملک شما مراجعه کرده و ویژگی‌های آن را بررسی می‌کند و تعداد طبقات مجاز برای ساخت، مشخص می‌شود.

پس از آن، دستور نقشه صادر شده و تمامی جزئیاتی که شما برای ساخت خانه به آن نیاز دارید در دستور نقشه آورده می‌شود. برای ترسیم بهترین نقشه، باید مهندس پروژه و معمار را انتخاب کنید. برای دریافت جواز ساخت، برگه‌های تعهد نظارت، تعهد محاسبات و نقشه‌های سازه و اجرایی، برگه تعهد کارفرما، فیش پرداخت عوارض ساختمان و... نیاز است.جواز ساخت برای مدت دو سال اعتبار دارد و در صورت نیاز به زمان بیشتر، باید آن را تمدید کنید.

3-هزینه اسکلت ساختمان:

هزینه اسکلت ساختمان: هزینه اسکلت فلزی بیشتر از بتنی است. همچنین، هزینه اسکلت سازه بر قیمت ساخت هر متر خانه نیز تأثیر دارد. برای مقایسه قیمت اسکلت بتنی با فلزی، می‌توانید به مقاله مربوطه در سایت مرکز آهن مراجعه کنید.

در ادامه، برای اطلاع از اینکه اسکلت بتنی بهتر است یا فلزی، باید توجه داشت که در کشور ایران با توجه به وسعت قابل توجه و تنوع شرایط جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و منابع طبیعی، از روش‌ها و الگوهای ساختمان سازی متفاوتی استفاده می‌شود. به منظور پیش‌بینی و برنامه‌ریزی در آینده، لازم است تصویر عمومی درستی از روش‌های متداول ساختمان سازی در کشور به دست آورد.

مقدار میلگرد مصرفی هر متر آپارتمان

محاسبه مقدار دقیق میلگرد موردنیاز ساختمان کمی دشوار بوده و نیاز به فرمول‌های پیچیده مهندسی دارد. ولی چنانچه پیش از شروع پروژه نیاز به تخمین این مقدار دارید می‌توانید از محاسبات سرانگشتی استفاده کنید. به‌طورکلی می‌توان گفت که برای ساخت اسکلت بتنی به میزان 40 تا 55 کیلوگرم در هر مترمربع و برای اسکلت فلزی به 45 تا 65 کیلوگرم به ازای هر متر مربع میلگرد نیاز خواهید داشت. موارد ذکر شده دقیق نبوده و براساس نوع سقف، تعداد طبقات و نوع اسکلت این مقادیر قابل تغییر است. 

جدول برآورد هزینه های ساخت ساختمان

در زیر جدول برآورد هزینه های ساخت ساختمان به تفکیک مراحل مختلف کار آورده شده است.

سفت کاری35-40٪ (تقریبا مترمربعی 4-3.5 میلیون تومان)
نازک کاری35-45٪ (تقریبا مترمربعی 4-3.5 میلیون تومان)
تاسیسات مکانیکی10-16٪ (تقریبا مترمربعی 1.5 میلیون تومان)
تاسیسات برقی7-10٪ (تقریبا مترمربعی 1 میلیون تومان)

نکات مهم در مورد جدول هزینه های ساخت

  1. در ساختمان های کمتر از ۳ طبقه نازک کاری و سفت کاری هرکدام به تنهایی بیشتر از ۴۰٪ از هزینه ساخت را شامل می‌شوند. یعنی مجموع هزینه این دو بیشتر از ۸۰٪‌ می‌شود.
  2. در ساختمان های تا ۴ طبقه معمولا هزینه نازک کاری بیشتر از سفت کاری است و برعکس برای بیشتر از ۴ طبقه معمولا هزینه سفت کاری بیشتر از نازک کاری می‌شود.
  3. با بالا رفتن تعداد طبقات درصد هزینه سفت کاری و نازک کاری کمتر شده و به جای آن درصد هزینه تاسیسات مکانیکی و برقی بیشتر می‌شود.

هزینه سفت کاری ساختمان در سال ۱۴۰۲

به تمام عملیات اجرایی ساخت از روز اول تا خاک گچ سفت کاری می‌گوییم. این هزینه‌ها شامل :

  • تخریب
  • گودبرداری و پی کنی
  • اجرای فونداسیون
  • اجرای اسکلت
  • دیوارچینی و والپست
  • فریم پنجره ها و کوم درب ها
  • کف سازی
  • خاک گچ

*هزینه خاکبرداری و پی کنی

برای یک زمین حدود ۲۰۰-۲۵۰ مترمربعی که بخواهیم حداکثر ۷ طبقه در آن ساختمان بسازیم شود و زیرزمین هم نداشته باشد و همچنین فقط قرار باشد به اندازه عمق فونداسیون خاکبرداری کنیم هزینه گودبرداری و پی کنی در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۰ میلیون تومان تمام می‌شود.

مثلا ما در پروژه خیابان اصفهان شمالی که در فروردین ۱۴۰۲ شروع به گودبرداری کردیم به بیل مکانیکی ۷.۵ میلیون تومان بابت کندن پی و بابت انتقال خاک ها به بیرون زمین به ازای هر کامیون ۵۰۰ هزارتومان پرداخت کردیم.

از آنجایی که در این پروژه حدود 3 متر فقط خاک دستی داشتیم حدود ۴۰ کامیون خاک به بیرون پروژه منتقل کردیم. با در نظر گرفتن دستمزد کارگر برای رگلاژ کف و صاف کردن دیواره های گود حدودا ۵۰ میلیون تومان هزینه خاکبرداری و پی کنی در این پروژه شد.

*برای اینکه قیمت تمام شده اجرای فونداسیون را محاسبه کنیم باید مصرف بتن و میلگرد و دستمزد آرماتوربندی و قالب بندی را محاسبه کنیم. بر اساس آنالیز های صورت گرفته  این عدد را تقریبا 350 هزارتومان به ازای هر مترمربع زیربنا به دست آورده ایم.

*هزینه ساخت اسکلت بتنی

با توجه به اینکه در روزهای اخیر قیمت تیرآهن بیشتر از میلگرد و بتن افزایش داشته بنظر میرسد سازه بتنی بیشتر مورد توجه سازنده ها قرار بگیرد. اکنون که در فروردین ماه سال ۱۴۰۲ هستیم هزینه اجرای اسکلت بتنی در هر مترمربع زیربنا حداکثر ۲.۳ میلیون تومان برآورد می‌شود.

*هزینه دیوارچینی

نوع بلوک مصرفی نقش اصلی را در تعیین هزینه دیوارچینی دارد. به طوری که هزینه دیوارچینی با بلوک لیکا چندین برابر دیوارچینی با بلوک سفال است. بلوک سفال از بقیه بلوک ها ارزان تر است ولی وزن سنگین تری دارد و به شرطی میتوان استفاده کرد که طراح سازه وزن آن را در محاسبات خود لحاظ کرده باشد. بلوک دیگر که در حال حاضر کمتر استفاده میشود هبلکس است که قیمت آن معمولا بین سفال و لیکا است. اجرت دیوارچینی در سال ۱۴۰۲ حداقل مترمربعی ۵۰ هزارتومان است.

*هزینه والپست

با تغییراتی که ضوابط جدید والپست داشته هزینه اجرای آن نیز نسبت به گذشته کمتر شده است . به صورت تقریبی برای هر طبقه با زیر بنای 100 متر مربع و اسکلت بتنی می توان 6 میلیون تومان در نظر گرفت.

*هزینه کف‌سازی

کفسازی معمولا به دو روش کلی انجام میشود.

  1. پوکه ریزی : معمولا ۲ نوع دارد پوکه های معدنی یا صنعتی. قیمت هر مترمکعب آن حدود مترمکعبی ۲۵۰-۳۰۰ هزارتومان است. ابتدا پوکه ریزی میکنیم و روی آن را با ملات ماسه سیمان میپوشانیم. یا اینکه پوکه ها را با ملات ماسه سیمان مخلوط کرده و اجرا میکنیم. هزینه دستمزد کفسازی در سال ۱۴۰۲ را مترمربعی ۶۰-۷۰ هزارتومان درنظر بگیرید.
  2. فوم بتن :‌ فوم بتن قیمت بالاتری دارد ولی سرعت اجرای آن بیشتر است.

*هزینه گچ کاری

با هر کیسه گچ معمولا ۲.۵ تا ۳ مترمربع را میتوان خاک گچ کرد و با هر کیسه گچ سفید نیز میتوان حدود ۱۰-۱۲ مترمربع را سفیدکاری کرد. دستمزد گچ کاری را کلا مترمربعی ۴۰-۵۰ تومان در نظر بگیرید.

*هزینه عایق کاری

سرویس ها و پشت بام را همانطور که میدانید برای عایق کاری قیروایزوگام میکنیم. قیر در حال حاضر حدود مترمربعی 20-30 هزارتومان و ایزوگام بسته به شرکت و کیفیت آن از مترمربعی حدود ۵۰ هزارتومان به بالا در بازار یافت می‌شود.

*هزینه نازک کاری

تمام عملیاتی که بعد از خاک گچ انجام میشود و جزء تاسیسات مکانیکی و برقی نیست را میتوان جزء نازک کاری محسوب کرد. مهم ترین هزینه های مربوط به نازک کاری مربوط به کاشی – سرامیک – نما – کابینت و … می باشد.

*هزینه سقف کاذب

سقف واحدها را به ۲ روش میتوان سفید کرد. کناف یا رابیتس. رابیتس هزینه اجرای بالاتری معمولا دارد. از آنجایی که کناف هم ارزان تر تمام می‌شود و هم سرعت اجرای بالاتری دارد جای خود را به خوبی باز کرده است. کناف چون بر پایه گچ است در سرویس ها معمولا استفاده نشده و به جای آن از تایل های pvc‌ استفاده میشود که معمولا قیمت تمام شده آن از کناف کمتر است.

*هزینه کابینت

یکی از مهمترین هزینه های یک واحد مسکونی در مرحله نازک کاری مربوط به آشپزخانه است و اصلی ترین هزینه آشپزخانه کابینت آن است.

ملامینه – ام دی اف – هایگلاس – روکش چوب و تمام چوب انواع ورق های چوبی است که استفاده می‌شود.

  • مغز ورق ملامینه خرده چوب یا نئوپان است. ملامینه معمولا فقط در کمد دیواری استفاده می‌شود مگر اینکه سازنده بخواهد کم هزینه بکند یا اینکه بیاید بدنه کابینت را چون در معرض دید نیست ملامینه کار کند و فقط درب ها که در معرض دید است را از جنس بهتر استفاده کند.
  • ام دی اف بیشترین کاربرد را دارد چون بدنه همه کابینت ها معمولا از این نوع است.
  • هایگلاس همان ام دی اف است ولی روکش باکیفیت تری دارد که باعث میشود قیمتی گران تر از ام دی اف داشته باشد.
  • روکش چوب نیز همانطور که از اسمش پیداست یک روکش چوبی دارد ولی مغز آن همان ام دی اف است. این نوع کابینت چون نیاز به رنگ آمیزی دارد به مراتب هزینه اجرای بالاتری دارد.

محاسبه هزینه ساخت خانه 100 متری در سال 1402

مساحت با میزان مصالح و عناصر ساختمانی رابطه مستقیم دارد و هرچه متراژ کم تر باشد این میزان کاهش می یابد. با این وجود اگر در انتخاب مصالح مناسب و ساخت دقت نشود می تواند هزینه تمام شده هر متر مربع را بالا ببرد. گذشته از این نکات یکی از روش های محاسبه هزینه ساختمان این است که ابعاد پیشنهادی ساختمان در نظر گرفته می شود (برحسب متر مربع و زیربنا) و در هزینه متوسط به ازای هر متر مربع ساختمان هایی از همان منطقه ضرب می شود. با این روش می توان در زمانی کوتاه حدود هزینه ساخت در منطقه ای مشخص را به دست آورد. با توجه به اینکه قیمت تمام شده هر متر مربع ساختمان در سال 1402  بین 9 تا 18 میلیون تخمین زده شده است به راحتی می توان هزینه ساخت یک خانه 100 متری را محاسبه نمود.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی جامع هزینه های ساخت خانه در سال 1402 پرداختیم. ابتدا با انتخاب زمین و بررسی متراژ آن، قیمت هر متر مربع خانه برای سال جدید برای ساختمان های یک و دو طبقه متری 9 میلیون و 300 هزار تومان اعلام شد. سپس با توجه به این مبلغ، هزینه ساخت ساختمان خود را محاسبه کرده و بودجه را برای ساخت خانه تعیین کردیم.

نهایتا، به این نکته اشاره شد که هزینه های دیگری نیز ممکن است در طول پروژه اضافه شوند و برای آن ها نیز بهتر است برنامه ریزی داشته باشید. در نتیجه، برای ساخت خانه، علاوه بر هزینه های اساسی، باید هزینه های دیگری مانند مالیات، بیمه، هزینه های نگهداری و تعمیرات و ... را نیز در نظر گرفت.